Ingetogen Stillevens Morandi
Wat mij in het schilderij fascineert als stilleven is niet alleen de bijzondere formatie en de ingetogen aardse kleurstelling van de objecten, de frappante verhouding van voorgrond en achtergrond, maar ook de positie van het geheel op het platte vlak, het is zo eigenzinnig net niet centraal gekaderd. Zou alles precies in het midden staan van het doek dan zou je kunnen denken dat het niet klopt. Niet gecentreerd, net een tikkeltje uit balans, dat is vaak dynamischer. En je krijgt bij dit schilderij de nostalgische impuls om naar Italië terug in de tijd te gaan, naar 1951, toen hij het schilderij maakte, om een glaasje wijn te drinken in de eenvoud van toen, stel je voor.
Morandi’s charmante ingetogenheid
Giorgio Morandi (1890-1964)
Ik mis helaas de overzichtstentoonstelling van de Italiaanse schilder Giorgio Morandi in het Metropolitain Museum of Art, New York. Oog in oog met zijn landschappen en stillevens, wie droomt daar niet over? Morandi is een van de zeldzame schilders die een meditatief kijken afdwingt, zijn verstilde sferen, de sereniteit ervan en de gemoedsrust die hij oproept, geven je een metafysische ervaring; in eerste instantie relax je erbij en als je blijft doorkijken raakt je bewustzijn in een toestand van roesachtige bevrediging.
Nog even tenslotte een kleine opmerking: als ik Morandi’s stilleven zie denk ik vaak hoe hij het zou zijn als hij zijn objecten in de ruimte had laten zweven, een beetje scheef hier en daar, krom, vervormde figuratie, een enkele fles of wijnkan erboven zwevend, dus alles niet allemaal netjes in het gelid op de horizontale lijn van de tafeloppervlakte. Waarschijnlijk stel ik mij voor zou je dan de onverstoorbare kalmte van het stilleven uit evenwicht brengen.